Çoğumuz televizyon veya film izlerken bir şeyler atıştırmayı sever. Sinemada patlamış mısır, evde cips veya çeşitli abur cuburlar. Başka bir alışkanlık olarak da yemek yerken dizi açayım alışkanlığıdır. Yemek önemli bir doyum aracıdır; duygusal bağlamda da. Peki ekran karşısında yemek yerken ne gibi süreçler ön plana çıkıyor, önemli oluyor? Mindful yemenin önemi nedir?
Araştırmacılar iki farklı gruba farklı film izletmişler. Filmlerden biri duygusal bir film diğeri ise romantik komedi seçilmiş. İzleyenlere atıştırmalık sunulmuş ve araştırmanın sonunda duygusal film izleyenlerin yüzde 28’inin daha çok atıştırmalık tükettiği gözlemlenmiş.
Başka bir grup araştırmacı bu deneyi tekrarlamak ve sonuçları görmek istemişler. Deneyi başka bir grup insanla tekrarladıklarında duygusal film izleyen grubun yüzde 55 oranında daha fazla atıştırmalık tükettiğini gözlemlemişler.
Peki bu iki araştırma bize ne anlatıyor? Dram izlemeyelim mi?
Hayır tabii. Bu sonuçların farkında olup duygusal filmler sırasında elinizin altında az atıştırmalık bulundurmayı seçebilir, kendinizi frenlemeye daha çok dikkat edebilirsiniz.
Bu araştırma sonuçlarını kendi yararınıza kullanmanız bile olası. Tipik beslenme düzeninizde meyve yok mu? Az mı meyve tüketiyorsunuz? O zaman duygusal filmler izlerken bu tip atıştırmalıklar hazırlayın.
Benzer başka bir araştırma, temposu yüksek bir film ile temposu düşük bir film sırasında tüketilenleri karşılaştırmak için yapılmıştır. Araştırmacılar iki gruba böldükleri katılımcılara farklı filmler izletmişlerdir. Temposu yüksek film izleyenler, temposu düşük film izleyenlere kıyasla daha çok atıştırmalık tüketmiştir. Anlaşılan izlerken filmin heyecanına kapılıp daha çok yiyebiliyoruz.
Bu araştırmalarla mindfulness’ın (bilinçli farkındalık) ne ilgisi var?
Mindful yemek yeme (farkındalık ile yeme) yeme bozukluklarında son senelerde yaygın olarak kullanılan tekniklerden biri haline geldi. Tabii bu yeme biçimi herkes için uygun bir yöntem. Ancak kontrolsüzce tüketen ve yediklerinin farkında olmayan kişiler için özellikle önerilmektedir. Yukarıda okuduğunuz araştırmalar da bu mindless (mindful olmayan, farkında olmayan) yeme, atıştırma biçiminin etkilerini gözler önüne seriyor. Film izlerken tempoya veya olaylara kapılıp izleyicilerin yüzde 55’lere varan oranlarda daha çok yiyebildiğini görüyoruz. Buna benzer durumları sıkça yaşayan ve bilinçsizce yemek yiyenlere özellikle mindful yemeyi öneriyorum. Birçok farklı mindful yeme tekniği olmakla birlikte en yaygın yöntemi sizler için açıklayayım.
Yemek yerken dikkatimizi tüm duyularımızla yemeğimize yönlendiriyoruz. Yemek yerken sadece midemizin doymasını değil, duyularımızın da doymasını hedefliyoruz. Her lokmayı merakla inceleyip kokusunu aldıktan sonra ağzımıza atıyoruz. Ağzımızdaki lokmanın tadını, dokusunu, sıcaklığını ve zamanla her çiğnemedeki değişimini inceliyoruz. Her çiğnemede oluşan tat değişimlerinin farkına vardıktan sonra da sonraki lokmamıza geçiyoruz.
Bu özetlediğim küçük, günlük hayatta uygulayabileceğiniz bir yöntem. Tabii kişiye göre farklı uyarlamalar yapılmakla birlikte, her öğün ve her lokma için yapılması gerekmediğini de belirteyim.
Kendinize İyi Bakın.
Kaynaklar:
Bays, J. C. (2017). Mindful Eating: A Guide to Rediscovering a Healthy and Joyful Relationship with Food (Revised Edition). Shambhala Publications.
Dalen, J., Smith, B. W., Shelley, B. M., Sloan, A. L., Leahigh, L., & Begay, D. (2010). Pilot study: Mindful Eating and Living (MEAL): weight, eating behavior, and psychological outcomes associated with a mindfulness-based intervention for people with obesity. Complementary therapies in medicine, 18(6), 260-264.
Gardner, M. P., Wansink, B., Kim, J., & Park, S. B. (2014). Better moods for better eating?: How mood influences food choice. Journal of Consumer Psychology, 24(3), 320-335.
Wansink, B., & Chandon, P. (2014). Slim by design: Redirecting the accidental drivers of mindless overeating. Journal of Consumer Psychology, 24(3), 413-431.
Wansink, B., & Tal, A. (2015). Television Watching and Effects on Food Intake—Reply. JAMA internal medicine, 175(3), 468-469.
Winkens, L. H. H., van Strien, T., Brouwer, I. A., Penninx, B. W. J. H., Visser, M., & Lähteenmäki, L. (2018). Associations of mindful eating domains with depressive symptoms and depression in three European countries. Journal of affective disorders, 228, 26-32.
#Mindfulness #Mindful #MindfulYeme #ÇokYemek #Aşırı #AşırıYeme #KontrolsüzYeme #AburCubur #Farkındalık #BilinçliFarkındalık #BilinçliYeme #FarkındaOlmak #Araştırma #DramFilmi #DuygusalFilm #TemposuYüksek #DavranışTerapisi #Terapist #KognitifTerapi #DavranışçıTerapiler #BilişselDavranışçıTerapi #DiyalektikDavranışTerapisi #BilişselVaroluşTerapisi #Terapi #Psikoterapi #KabulveKararlılıkTerapisi #İzmirPsikolog #İzmir #PsikolojikDanışman #Psikoloji #Psikolog #YemeBozuklukları #YemeBozukluklarıveMindfulness #YemeBozuluklarıveMindfulYeme #Doyum #Haz