Sanatçı Özgün’ün çocuğu Down sendromlu olduğu için özel bir okula kabul edilmedi. Bunun üzerine sosyal medyada Özgün’ün eşi Nida Uğurlu yaptığı bir paylaşımla başına gelenleri paylaştı. Bu haber vesilesiyle Down sendromu ve toplumda yaşanan Down sendromu stigması ve ayrımcılığı gündeme geldi.
Peki Down Sendromu Nedir?
Her şeyden önce Down sendromu hastalık değil genetik bir farklılıktır. Bunu bilmek önemlidir.
Bedenimiz hücrelerden oluşmaktadır. Tipik her bireyin hücrelerinde 23 çift kromozom bulunmaktadır. Down sendromu ise 21. çift kromozomun kısmen veya tamamen fazladan bir kopyası olduğunda gerçekleşmektedir. Gerçek dostlar, arkadaşlar kromozom saymaz kampanyası bu duruma gönderme yapmaktadır. Bu slogan tüm dünyada yaygın olarak da kullanılmaktadır.
Down sendromunun nasıl olduğu bilinmesine rağmen neden olduğu hala tam olarak bilinmemektedir. Embriyo oluşumu sırasında hamileliğin ilk dönemlerinde çeşitli sebeplerden dolayı oluştuğu bilinmektedir. Kimsenin suçu olmamakla birlikte tedavisi yoktur. 700 ila 900 bebekte bir yaşandığı gözlenmektedir.
Bu sendrom ile ilgili bilinen önemli bir etken ise annenin yaşıdır. Annenin hamile kaldığı yaş ilerledikçe, Down sendromunun görülme sıklığı artmaktadır. Örneğin, 20 yaşındaki bir annenin çocuğunun Down sendromlu olma ihtimali 2000’de 1 iken; 40 yaşında anne olan birinin çocuğunun Down sendromlu olma olasılığı 100’de 1’dir.
Down sendromlu bireylerin bazı ortak özellikleri bulunmaktadır. Bunlar; bazı fiziksel özellikler, bazı gelişimsel zorluklar ve sağlık problemleri ve zeka seviyesindeki bazı farklılıklardır. Down sendromunu tespit etmek amacıyla doğum öncesi testler yapılabilmektedir. Doğum sonrası kan testi ile de tespit edilebilmektedir.
Zeka seviyesindeki farklılıklar genelde orta düzeyde zeka geriliği ile kendisini göstermektedir, çok ender olarak ileri zeka geriliği de gözlemlenebilmektedir. Fiziksel değişiklikler bireyden bireye farklı olabilmekle birlikte küçük çene, çekik gözler sıklıkla karşılaşılan özelliklerdendir.
Down sendromlu bireyler dil gelişiminde de zorluk çekebilmektedirler. Bazı down sendromlu bireyler akıcı konuşamadığı için dil ve konuşma terapistiyle çalışmak durumunda kalabilir. Çoğu zaman bu konuşma güçlüğü insanlar tarafından yanlış yorumlanabilmektedir. Down sendromlu bireyler konuşmada güçlük yaşasalar dahi anlamakta güçlük yaşamayabilirler.
Down sendromunun önemli bir başka özelliği ise genetik bir durum olmasına rağmen kalıtsal değildir, yani Down sendromlu bir çocuğun kardeşinin de Down sendromlu olma ihtimali normal düzeylerdedir. Bu özelliği ile diğer genetik durumlardan kendisini ayıran bir sendromdur.
Toplumda; Down sendromlu, otizmli ve benzer farklılıklara sahip insanlar, çocuklar, gençler ayrımcılığa uğruyor. Bu tip stigma ve ayrımcılıklarla savaşmak aslında hepimizin görevidir. Farklılıklara sahip insanların aslında “farklı” olduğunu anlamak ve kabul etmek önemlidir. Ötekileştirilen insanlar aslında “daha kötü, yetersiz, beceriksiz” değil, sadece zihnimizdeki “normal” algısından farklılardır. Bu durumu aslında hayatımızın her alanında benimseyebilsek, daha mutlu huzurlu ve barış dolu bir toplumda yaşayabiliriz.
Kendinize İyi Bakın.
Kaynaklar:
Cohen, W. I., Nadel, L., & Madnick, M. E. (Eds.). (2003). Down syndrome: Visions for the 21st century. John Wiley & Sons.
Hamilton, S. (2012). The Guide to Good Health for Teens and Adults with Down Syndrome (2010). The Canadian Journal of Occupational Therapy, 79(4), 210.
McGuire, D. E., & Chicoine, B. (2006). Mental wellness in adults with Down syndrome: A guide to emotional and behavioral strengths and challenges. Woodbine House.
Newton, R., & Downs Syndrome Association. (2011). The Down's Syndrome Handbook: The Practical Handbook for Parents and Carers. Random House.
Selikowitz, M. (2008). Down Syndrome. The Facts.
#Eğitim #Öneriler #Farklılıklar #Anlamak #izmir #İzmir #Psikoloji #Psikoterapi #Psikolog #Çocuk #FuatCanÇalışkan #KabulveKararlılıkTerapisi #Mindfulness #Sorumluluk #BilişselDavranışçıTerapi #BilişselVaroluşTerapisi #BilinçliFarkındalık #Uzman #Öneri #DownSendromu #DownSyndrome #21Mart #DünyaDownSendromuGünü #Ötekileştirmek #Genetik #Etmenler #Sağlık #Kromozom #DownSendromuNedir #Bebek #Embriyo #DilGelişimi #ZekaGeriliği #GelişimselZorluklar #KonuşmaGüçlüğü #SosyalHayat #Bütünleştirme #Kaynaştırma #Ayrıştırma #Etiket #Ayrımcılık #Önyargı #FarkındaOlmak #DownSendromuBelirtileri #DownSendromuNasılAnlaşılır #downsendromunedirbelirtilerinelerdir #downsendromuözellikleri #downsendromutedavisi #downsendromubelirtileri #downsendromunasılanlaşılır #downsendromunedirbiyoloji #downsendromunezamanbelliolur #downsendromukromozomsayısı #downsendromuözelliklerikısaca #downsendromuözellikleripdf #downsendromudavranışözellikleri #downsendromukarakteristiközellikleri #downsendromlubebeklernasılanlaşılır #downsendromluinsanlar #downsendromuannekarnındanasılanlaşılır #downsendromlubebekdoğardoğmazanlaşılırmı #downsendromlubebeklerinhareketleri #downsendromudoğumdansonranezamanbelliolur #downsendromlubebeklerkaçkilodoğar #downsendromlubebeklerağlarmı #downsendromlubebeklerinayakları #downsendromlubebeklerçokmuuyur #CBTTerapisti #CBT #BDT #BDTTerapisti #ACTTerapisti #ACT #BilişselDavranışçı #BilişselDavranışTerapisi #izmirpsikolojiakademisi #izmirpsikoloji #izmirTerapi #izmirPsikolojikDanışman #Mindfulnessizmir #izmirTerapist #izmirpsikolog #Psikologizmir #Özgün #Stigma #NidaUğurlu #downsendromuannedenmibabadanmı #ailededownsendromuvarsa #downsendromuannedenmigelir #annekarnındadownsendromubelirtileri #downsendromuriskikimlerdeolur #Terapi #DavranışçıTerapiler #BeckYönelimli #BeckYönelimliBilişselTerapi #BeckYönelimliKognitifTerapi #Beck #AaronBeck #JudithBeck