Klasik psikanaliz, içgörü kazanarak kişilerin iyileşeceğini savunur. İçgörü kazanmak ise kişinin bilinçdışı süreçlerinin farkına vararak bunları görmesi sayesinde olur. Psikanalitik terapinin amacı bastırılmış duygu ve deneyimleri serbest bırakmaktır. Bunu düdüklü tencerenin basıncı gibi de düşünebilirsiniz. Baskı, basınç arttıkça bireyin sorunları artar, tencerenin kapağı açılarak serbest bırakılan duygu ve deneyimlerle kişi rahatlar.
Psikanaliz, psikanalizin babası olarak kabul edilen “Freud” tarafından geliştirilmiştir. Freud, 1856 yılında Freiberg, Moravya’da doğmuştur. Dört yaşında Viyana’ya taşınmıştır. Viyana Üniversitesinde tıp okumuştur. 1900 yılında, Düşlerin Yorumu kitabı basılmıştır. 1938 yılında Viyana’dan ayrılmıştır. 1939 yılında Londra’da ölmüştür.
Psişik determinizm (nedensellik) klasik psikanalizde ve bu akımın kişilik oluşumu üzerindeki varsayımlarında önemli bir yer teşkil eder. Bu fikre göre psikolojik etmenler davranışlara ve semptomlara sebep olur. Zihindeki her oluşum, ondan öncekiler tarafından belirlenir. Dolayısıyla hiçbir şey şans eseri olmaz. Yaygın olarak bilinen freudyen dil sürçmesi de bu fikre dayanır. Yanlışlıkla yapılmamıştır, bir amaçla yapılmıştır. Konuşurken hata yapan kişinin yaptığı hata id’inin kendisini dışa vurma fırsatı bulmasıdır.
Psikanalizin başka bir odak noktası ise bilinç seviyeleridir. Bilinç, önbilinç ve bilinçdışı olarak bilinci üç parçaya ayırır. Bilinç ve önbilinç bireye zaman zaman daha açık veya daha kapalı olabilir. Kişi bu süreçlerin daha çok farkında veya daha az farkında olabilir. Bilinçdışına ise çeşitli yöntemler ve çalışmalarla kapı açılabilir, ışık tutulabilir. Psikanalizin varsayımına göre insan psişesinin büyük bir kısmı bilinçdışında yer almaktadır. İd’imiz de burada bulunmaktadır.
Psikanaliz kişiliği üç parçada ele almaktadır. Bunlar id, ego ve süperegodur. İd, haz odaklıdır. İlkeldir. Temel ihtiyaçlar ile yönetilir. Süperego, idealler ve suçluluk odaklıdır. Kısıtlamalar üzerine kurulmuştur. İd’in aksine kişiyi kısıtlamayı amaçlar. Ego ise bu düzende denge kurmaya çalışır. Gerçeklikle iletişim halinde olan kişilik parçasıdır. Arabulucudur. İd’den aldığı enerji ile varlığını sürdürür. Kendi enerjisi yoktur.
Enerji, bu kişilik parçaları arasında önemli bir yere sahiptir. Psikanalitik teorideki enerji varsayımına göre ego, id’i tatmin ederek enerji kazanır. Ancak çatışmalar yaşadıkça (id, ego, süperego çatışmaları) bu çatışmaları bastırmak adına enerji harcar. Her bastırılan çatışma için ego enerji harcar ve bastırılmanın devamlılığı için enerji harcamaya devam eder. Bunu su içerisindeki buz gibi düşünebilirsiniz. Buzu suyun altına indirmek (bastırmak) için sürekli bir basınca/enerjiye ihtiyaç duyulur.
Psikanalitik Teorinin Temel İnançları ve Varsayımları
Bireysel Farklılıklar: İnsanlar savunma mekanizmalarına göre farklılık gösterirler. Her birey farklı savunma mekanizmalarına ve kullanma sıklıklarına sahiptir.
Adaptasyon ve Uyum: Ruh sağlığı sevme ve çalışma yeteneğini içerir. Psikanaliz, bilinçdışı psikolojik çatışmanın üstesinden gelmek için bir yöntem sunar.
Bilişsel Süreçler: Bilinçli deneyimler güvenilmezdir çünkü bilinçdışı süreçler bunları bozabilir ve değiştirebilir.
Toplum: Tüm toplumlar, evrensel insan çatışmalarıyla baş etmektedir ve bu bireysel isteklerin bastırılması ile sonuçlanır. Geleneksel dini inançlar, toplumca paylaşılan savunma mekanizmaları sunar.
Biyolojik Etkiler: Psikiyatrik semptomlar biyolojik etmenler yerine psikanalitik terimlerle açıklanmıştır. Biyolojik dürtüler, kişiliğin temelini oluşturur. Kalıtsal farklılıklar libido (cinsel dürtü) seviyesini veya eşcinsellik gibi olguları etkileyebilir.
Gelişim: Kişilik gelişiminde ilk 5 yıl kritiktir ve çok önemlidir. Bu 5 yıl, çekirdek kişilik gelişimini oluşturmaktadır. Yetişkin kişiliği çok az değişim gösterir.
Kendinize İyi Bakın.
Kaynaklar:
Bach, S. (2018). The how-to book for students of psychoanalysis and psychotherapy. Routledge.
Fink, B. (2017). A Clinical Introduction to Freud: Techniques for Everyday Practice. WW Norton & Company.
McWilliams, N. (1999). Psychoanalytic case formulation. Guilford Press.
Mitchell, S. A., & Black, M. J. (2016). Freud and beyond: A history of modern psychoanalytic thought. Hachette UK.
#Freud #Psikanaliz #Terapi #PsikanalitikTerapi #EnBilinenTerapi #EnÜnlüPsikolog #ÜnlüPsikolog #EnBilinenTeori #Psikoloji #KişilikPsikolojisi #İçGörü #İçgörü #psikanalitiknedir #psikanalitikkuramnedir #psikanalitikyaklaşımnedir #psikanaliznasılyapılır #psikanalitikkurampdf #psikanalizkuramı #psikanalizörnekleri #psikodinamiknedir #psikanalitikterapi #psikanalitikterapiörnekleri #psikanalitikterapiteknikleri #psikanalitikterapikavramharitası #psikanalitikterapiistanbul #psikanalitikterapiekşi #psikanalitikterapipdf #psikanalitikterapieğitimi #psikanalitikkuram #psikanaliz #psikanalitikvakaörnekleri #Libido #İd #id #Ego #Süperego #Bilinç #Bilinçdışı #Bilinçaltı #BilinçDışı