Son birkaç yıl boyunca yaşanan pandeminin stresi, şehirlerimizi saran şiddet ve travma ile birleştiğinde, birçok insan işlerinde tükenmişlik sendromu veya şefkat yorgunluğu yaşadıklarını belirtiyor. Neredeyse üç yıl süren bir pandemi deneyiminin ardından nihayet rahatladığımızı hissetmemize rağmen, birçok insan olağanın üzerinde stres yaşadıklarını ve muhtemelen işle ilgili tükenmişlikten kaynaklandığını gösteriyor.
İşte tükenmişlik yaşadığınızın işaretleri:
Normalden daha fazla yorgunsunuz. Uyku bozuklukları veya başka bir tıbbi sorunla ilgili olmadığında, sürekli yorgun hissetmek genellikle stres veya tükenmişlikten kaynaklanır.
İş görevlerine daha eleştirel bakıyorsunuz. Belki her şey sinir bozucu. Her şey. İş arkadaşınızın gönderdiği e-posta veya metin. Ofis sekreterinden gelen telefon. Kapıyı çalan biri.
Sıkılıyor veya zorlanmıyor hissediyorsunuz. Meydan okunmadığımızda, işimiz normalden daha sıkıcı bir iş gibi görünebilir.
Her şey daha durağan geliyor. İşe giriş yapmaktan, çağrıları yanıtlamaya kadar, temel sıkıcı görevler normalden daha fazla enerji ve çaba gerektiriyor gibi hissetmeye başlar.
Öğle yemeği veya mola vermeyi es geçiyorsunuz. Mantıksız gibi görünebilir, ancak tükenmiş olanlar, masalarında sadece oturmayı daha kolay bulabilirler.
Daha fazla izin alıyor, geç geliyorsunuz. Bir mola için can atıyorsunuz ve işe olan motivasyonunuz azaldığını fark ediyorsunuz.
Daha sık hastalanıyorsunuz. Vücudumuz, nasıl olduğumuz hakkında bilgi verir.
Farklı kariyer alanları veya daha az sorumluluk gerektiren işler hakkında hayaller kuruyorsunuz. Öğretmen olan bir danışanım, iş arıyordu, "Öğretmenlik dışında bir iş!" Biliyordu artık yapamayacağını. Verecek hiçbir şeyi yoktu.
Hizmet verdiğiniz müşterilere karşı kin duyuyorsunuz. Az sayıda insan öfkeli veya kin dolu müşterilerle uğraşmayı sever, ancak öfkeli olmayan müşterilerle etkileşim kurmak sizi bunalmış hissettiriyorsa, bir mola ihtiyacınız olabilir!
İşinizin önemli olmadığını veya bir fark yaratmadığını hissediyorsunuz. Bu, özellikle sağlık ve eğitim profesyonelleri için tükenmişliğin büyük bir işaretidir.
Kendinizi sağlıksız yollar kullanarak rahatlatmaya çalışıyorsunuz. Birçok insan stres ve tükenmişlikle başa çıkmak için daha fazla alkol, sigara veya sağlıksız yemeği kullanır.
Uykunuz etkileniyor. Uykuya dalmakta zorlanıyorsanız veya uykuda kalamıyormuş gibi hissediyorsanız, bu vücudunuzdaki stresin bir sonucu olabilir.
Dikkatinizi vermek veya konsantre olmakta zorlanıyorsunuz. Eğer bu sizin için yeni bir şeyse, bu durumun iş yerindeki stresten kaynaklanıp kaynaklanmadığını araştırmak faydalı olabilir.
Tıbbi sorunlarınız daha kötüleşiyor. Daha fazla stres altındaki insanlar genellikle kan şekerinin yükseldiğini, tansiyonun yükseldiğini veya diğer tıbbi sorunların kötüleştiğini fark ederler.
Bunları okuyorsunuz. Kendinize tükenmiş hissedip hissetmediğinizi soruyorsanız, bu genellikle bir şeylerin yanlış olduğunun ilk işaretlerinden biridir, hatta sadece kısmen olsa bile.
Tükenmişlikle başa çıkmak, bazen zorlu bir süreç olabilir, ancak bu durumu tanımak ve üzerine gitmek, iyileşmenin ilk adımıdır. Duygusal olarak yorgun hissettiğinizde veya tükenmişlik yaşadığınızda, bazen bu duyguları bastırmaya veya yok saymaya çalışmak yerine, kendinize izin vermek ve bu duyguları tanımak en iyi yoldur.
İlk Adım: Kabul Etme İlk adım, bu duyguları kabul etmektir. İyileşmek için önce bu duyguları tanımalısınız. Duygusal olarak tükenmiş hissettiğinizi kabul etmek, iyileşmenin başlangıcıdır.
Mola Verin Duygusal tükenmişlikle başa çıkmak için kendinize zaman tanıyın. Zorlamak veya duygularınızı bastırmaya çalışmak yerine, bir mola verin. Bu mola, tatil yapmak veya uzun bir hafta sonu kaçamağı olabilir. Ya da sadece işten çıkıp vaktinde eve gitmek veya dışarıda öğle yemeği yemek gibi küçük şeylerle başlayabilir.
Kendinizi Toplama ve Farkındalık Zihinsel olarak kendinizi toplamak ve farkındalık geliştirmek, stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Birkaç derin nefes almak ve şu anki anı yaşamak için kendinizi odaklamak, duygusal dengeyi geri kazanmanıza yardımcı olabilir.
Pozitif İçsel Konuşma Kendinize pozitif bir içsel konuşma yapın. Hissettiklerinizin normal bir reaksiyon olduğunu ve sizinle bir şeyin yanlış olmadığını kendinize hatırlatın. Kendinizi eleştirmeyi bırakın ve kendinize destek verin.
Kendinizi Güçlendirin Kendinizi güçlendirin. Bu, değişiklik aramak anlamına gelebilir. Değişen vardiya, çalışma saatleri veya farklı işler arayışında olmak, tükenmişlikle mücadelede adım atmaktır. Uzun süre tükenmişlik yaşamışsanız, kariyer değişikliği bile gerekli olabilir.
Tükenmişlikle başa çıkmak uzun bir süreç olabilir, ancak bu adımlar, daha iyi bir duygusal denge ve sağlık için ilk adımları temsil eder. Kendinize zaman tanımak ve duygularınızı tanımak önemlidir.
Referanslar:
Bouza, E., Gil-Monte, P. R., Palomo, E., Cortell-Alcocer, M., Del Rosario, G., González, J., ... & Soriano, J. B. (2020). Work-related burnout syndrome in physicians in Spain. Revista Clínica Española (English Edition), 220(6), 359-363.
Bridgeman, P. J., Bridgeman, M. B., & Barone, J. (2018). Burnout syndrome among healthcare professionals. The Bulletin of the American Society of Hospital Pharmacists, 75(3), 147-152.
Costa, B., & Pinto, I. C. (2017). Stress, burnout and coping in health professionals: A literature review. Journal of Psychology and Brain Studies, 1(1: 4), 1-8.
Korczak, D., Huber, B., & Kister, C. (2010). Differential diagnostic of the burnout syndrome. GMS health technology assessment, 6.
Korczak, D., Wastian, M., & Schneider, M. (2012). Therapy of the burnout syndrome. GMS health technology assessment, 8.
Leitão, J., Pereira, D., & Gonçalves, Â. (2021). Quality of work life and contribution to productivity: Assessing the moderator effects of burnout syndrome. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(5), 2425.
Maresca, G., Corallo, F., Catanese, G., Formica, C., & Lo Buono, V. (2022). Coping strategies of healthcare professionals with burnout syndrome: a systematic review. Medicina, 58(2), 327.
Suleiman‐Martos, N., Gomez‐Urquiza, J. L., Aguayo‐Estremera, R., Cañadas‐De La Fuente, G. A., De La Fuente‐Solana, E. I., & Albendín‐García, L. (2020). The effect of mindfulness training on burnout syndrome in nursing: a systematic review and meta‐analysis. Journal of advanced nursing, 76(5), 1124-1140.
Wessells Jr, D. T., Kutscher, A., Seeland, I. B., Selder, F. E., Cherico, D. J., & Clark, E. J. (2013). Professional burnout in medicine and the helping professions. Routledge.